AKŞAM // 16.10.2004

GELECEK SOKAĞIN OLACAK

Gençler seslerini duyurmak, için kendilerini ifade etmek istiyor. Bu uğurda hip-hop kültürünü mümkün olduğunca yaymaya çalışıyor. Hatta festival bile düzenliyor. Çok seslilik, isyan, eğlence, protesto, küfür, varoşlar, özgürlük, sokak, şiddet, ve milliyetçiliğin iç içe girdiği çok renkli bir dünya hip-hop. Ve her yönüyle çok ilginç, çok çarpıcı.

Ben Artık Hiphop’çu Olmak İstiyorum....

Şehrin sokak ve caddelerinde dans ediyorlar... Düşük belli pantolonları, ayaklarındaki rahat ayakkabılarıyla dikkat çekiyorlar. Onlar hip-hop kültürünü benimsemişler. Ve pek çok konuda söyleyecek sözleri var.

Bursa’da 1999 yılında ilki, ikincisi 2002’de Çorlu’da düzenlenen hiphop Festivali geçtiğimiz hafta sonu Kadıköy İskele Meydanı’nda yapıldı. Festivale katılan 20 grup, performanslarını sergiledi. Barikat Grubu, Kadıköy Belediyesi, Talia Productions’ın ortaklaşa düzenlediği festivali, iki gün boyunca İskele Meydanı’ndan yolu geçen binlerce kişi ücretsiz olarak izledi. Sokak ortasında düzenlediği için festival her yaştan, her gruptan insanın da dikkatini çekti bu olup bitenden.

Ama saıl festivali takip etmeye kararlı kalabalık ikiye ayrılmıştı. Bir taraftan hiphop kültürünü benimseyen gençler diğerlerinden hem kıyafetleri ve tarzlarıyla ayrılıyor, hem şarkılara coşkuyla eşlik etmeleriyle farklılıklarını sergiliyordu. Diğer yanda ise uzaktan uzağa meraklı gözlerle onları kesen, sahnedekileri izleyen ilgili başka gençler.

Zaten hip-hop sadece müzik tarzı değil. 1970’li yılların sonuna doğru New York’un yoksul gettolarından doğarak bugün tüm dünyayı etkisi altına alan bir yaşam tarz. Graffiti, rap müzik, break dance ve Dj’lik unsurlarını içinde barındıran geniş bir alan; karşı duruş kültürü anlamına geliyor. Türkiye’de hip-hop tam anlamıyla tanınması ise 1995‘te Almanya’da yaşayan gurbetçi bir grup gençten oluşan Cartel sayesinde oldu. Milliyetçi sözleri, politize olmuş söylemleri ve agresf tavırlarıyla bir anda sivrildi. Sonra da silindi gitti diye düşünüyorduk ki...

Bir süredir sessiz sakin duran bu tarz, şimdi yeniden yükselen bir trend hainde. Artarda kurulan gruplar ve çıkan albümler de bunun bir kanıtı. Öyle ki candan Erçetin ve Burcu Güneş gibi pop müzik sanatçıları da şarkılarında rap eklemeler yaptı. Hip-hop’çular da Sezen Aksu şarkılarını kullanmaktan çekinmedi... Tabii ister istemez buradaki hip-hop da Türk pop’uyla karışarak uysallaştı, eridi, cartel’inki gibi çıkışları biraz da olsa içinde törpüledi, gizledi.

Bugün rapstar albümüyle gündemde olan Ceza, en meşhur hiphop’çı. Konserleri dolup taşıyor, o da ülkenin dört bir yanını dolaşarak kendi arkadaşlarıyla buluşuyor. Eskiden elektrik idaresinde sayaç memuru olarak çalışırken, şimdi sadece müzikten kazandığı parayla geçiniyor. Konserlerinden korumayla çıkıyor, yanında menejeriyle dolaşıyor.

Bir dönem cartel üyesi olan Erci E de bu semalarda bu sefer bağımsız olarak albümleriyle isminden söz ettirmeye çalışıyor. Cartel de yoluna devam ediyor. Sultan Tunç ve Aziz A ise yeni gurbetçi hip hop yıldızlarımız.... Bir de Yener var. İzmir’in gecekondu mahallelerinin birinde oturan Yener’i Sultan Tunç keşfetmiş, Almanya’ya götürmüş. O da yeteneğiyle göz dolduruyor. Hatta son üç isim, Berlin’de düzenlenen hayli prestijli Şimdi Now Festivalinde de performans sergilediler...

İşte İskele Meydanı’ndaki festivalin anlamı bu yüzden büyük: Artık Türkiye’de hip-hop yıldızı olunabiliyor. Gençlerin amaçlarından biri öncelikle bu müziği tanıtmak, daha geniş kitlelere tanıtmak, daha geniş kitlelere yaymak. Bağcılar, Kartal gibi semtlerden şehir merkezine gelen bu insanlar kendini gösteriyorlar: ‘Biz buradayız!’ diyorlar.

Barikat: HİPHOP, POP’UN YERİNE GEÇECEK

Barikat 1996 yılında Bursa’da çevreci sivil bir gençlik hareketi olarak Güneşin Çıocukları adıyla kuruldu. Bugün Türkiye hiphop hareketinin en önemli gruplarından biri. Barikat, 2002 yılında Güneşin Çocukları, 2003 yılı sonunda ise Hava Su toprak ve ateş adlı albümlerini yayınladı.

Barikat’ın kurucusu Jöntürk grubuyla ilgili şunları söylüyor: ‘Türkiye hiphop hareketinde, yeni yeni seslere, çok sesliliğe saldıran, hiphop’ı küfür bıdı bıdı edebiyatı, ahkam kesme, caka satma, sidik yarıştırmalarla halktan kopararak hafta sonu partilerine ve internet atışmalarına mahkum eden, hiphop’ın evrensel duruşuna karşın ırk, din, dil, mezhep, sınıf, cinsiyet, cinsel ayrımcılığı yapan çıkar gruplarına karşı verdiği sıkı mücadeleyle tanınıyor’ Son zamanlarda hip-hop kültürünün yeniden yükselen trend olmasıyla ilgili ise Jöntürk, ‘Son iki yılda hem dinleyici, hem de üretim bakımından patlama yaşanıyor. Hiphop sektörü çok gelişti. Gaziantep’te konser verdiğimizde 25 bin izyeyici vardı. Gelecek çok uzak değil. En az üç yıl içinde popun yerine oturacak’ diyor. ....

Grup, hiphop kültürünün sağlıklı gelişimi amacıyla Türkiye’nin ilk ve tek Hiphop Kültür Merkezi’ni açtı. Örnek aldıkları grup ise Public Enemy ve Krs One.

Arka Plan: ELEŞTİRSEK DE EĞLENMELİYİZ

Rap grubu olan Arka Plan, üç kişiden oluşuyor. 1999’’da kuruldu. Rap’in kapalı yerden çıktığını söyleyen grup, son yıllarda Türk gençliğinin bu müziğ olan ilgisinin arttığını söylüyor. Sözleri dünyayı eleştirse de, eğlenmek gerektiğini vurguluyorlar. Yani şarkı sözlerinde sadece isyan yok. Özgür, Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi’nde öğrenci, kendisine Lewo diyen Levent ise Marmara Üniversitesi’nde Dış Ticaret okuyor.

BREZZA 19 YAŞINDA BİR DANSÇI Erkeklerin yoğunlukta olduğu hip-hop’çılar arasında Meltem dikkatimizi çekiyor. Çekingen tavırlarıyla yanımıza gelen Meltem, 17 yaşında ve kendisine ‘Brezza’ diyor. Dans etmeye yeni başlamış.

Güray: ASIL İŞİ KADIN KUAFÖRÜ Dansçılar arasında dolaşırken objektiflerimize büyük bir istekle poz vermek isteyen Güray’la karşılaşıyoruz. Kartal Breakers’in üyelerinden. Aynı zamanda kartal’da kadın kuaförü. İki yıldır dans ettiğini söyleyen Güray, dans etmeye özentiyle başlamış. En büyük destekçisi de ailesi.

İstanbul Style Breakers BİZİMKİSİ HOBİ DEĞİL, VAZİFE İstanbul Style Breakers 1998^de kuruldu. Önce gruplarına sır adını verdiler. Sonra Bağcılar Breakers, şimdi de İstanbul Style Breakers... Bağcılarda oturan İnan (20) Cengiz (19) ve Hakan grubun elemanları ve altı yıldır dans ediyorlar. ‘Türkiye’ye bu da gerekiyor’ diyen grup elemanları, ‘Türk gençliği pek çok sporda adından söz ettiriyor ama brea dance hiç yok. Kısıtlandıkları için özgürlüğe önem veriyorlar. Breakdance da özgür ve halka açık bir dans. Amacımız bu dansı herkese tanıtmak ve sevdirmek.’ diyor. Bir araya geldiklerinde canlarının istediği her yerde dans edebiliyorlar. Grup üyeleri, önceleri tepki aldıklarını anlatıyor: ‘Bizi, işiniz gücünüz yok mu?’ diyerek kovanlar oldu. Ama şimdi ailece gelip izliyorlar. Gençler zamanlarını kahvelerde oturarak harcıyor ama akşam toplanıp bir iki saat dans ediyoruz.’

Uzun saçları ve düşük belli kot pantolonlarıyla dikkat çektiklerini belirten İstanbul Style Breakers, yaptıklarını hobi değil vazife olarak görüyorlar. Grubun kurucusu Hakan, aynı zamanda kadın kuaförü. Dünyada kimi örnek aldıklarını sorduğumuzda ‘Hiç kimse’ diye yanıtını veriyorlar. Hatta daha iddialı cümleler kurup ‘Onlardan eksiğimiz yok ve farkımız yok’ diyorlar. Break dance figürleri kendi yarattıkları hareketlerle de harmanlıyorlar